راهکارهای موثر برای درمان سندروم پای بی‎قرار در طب سنتی

در مورد ضرورت درمان سندروم پای بی‎قرار در طب سنتی چه اطلاعاتی دارید؟ آیا با وجود درمان‎های پزشکی، باز هم انجام روش‎هایی مانند ماساژدرمانی و طب سوزنی مفید است؟ در ادامه به این مساله خواهیم پرداخت.

سندروم پا بی‌قرار (RLS) یک اختلال حسی حرکتی است که در قالب ناراحتی، درد، احساس سوزن‎سوزن شدن و میل شدید به حرکت دادن اندام تحتانی به‎خصوص در هنگام استراحت یا خواب شبانه بروز می‎کند. معمولا علائم در حین انجام فعالیت برطرف شده و با قطع آن ظاهر می‎شوند.

سندروم پا بی‌قرار را می‎توان به دو نوع اولیه و ثانویه تقسیم‎بندی کرد. سندروم پای بی‌قرار اولیه ژنتیکی است و نوع ثانویه در اثر ابتلا به بیماری‎های زمینه‎ای مانند نوروپاتی محیطی، دیابت، آتاکسی نخاعی، بیماری پارکینسون، بیماری کلیوی و کم‎خونی فقر آهن رخ می‎دهد.

معمولا شیوع این سندروم در افراد مسن به‎خصوص زنان بالاتر است. گاهی در دوران بارداری به‎خصوص در سه ماهه سوم رخ می‎دهد و تقریبا یک ماه پس از زایمان برطرف می‎شود.

از نظر طب مدرن، سندروم پای بی‎قرار درمان قطعی ندارد و فقط به کمک تجویز مکمل آهن، داروهای آگونیست گیرنده دوپامین و مسکن می‎توان به بهبود گردش خون در اندام تحتانی و رفع درد کمک کرد. برخی از مطالعات نشان داده‌اند که مصرف داروهای آگونیست‌ دوپامین با دوز بالا در طولانی‌مدت، وضعیت برخی از بیماران را بدتر و اغلب منجر به قطع روند درمان می‌شود.

به‎همین‎دلیل، امروزه تمایل به درمان سندروم پای بی‎قرار در طب سنتی به‎عنوان یک روش موثر و ایمن افزایش یافته است.

علت بروز سندروم پای بی‎قرار از نظر متخصصان طب سنتی

طب سنتی چین معتقد است که علت بروز سندروم پای بی‌قرار افزایش گرما در قلب است که تصور می‌شود باعث گردش خون ضعیف در پاها و تحریک روحی فرد می‌شود و می‌تواند منجر به بی‌قراری پا در هنگام خواب شود. در این شرایط، داشتن یک رژیم غذایی کم قند و هم‌چنین مصرف ترکیبی از آب هویج، کرفس و اسفناج واقعا موثر است. در ادامه به سایر روش‎های درمان سندروم پای بی‎قرار در طب سنتی اشاره خواهیم کرد.

درمان بی‎قراری پا در طب سنتی

سندروم پای بی‎قرار باعث گرفتگی یا حرکت غیرارادی اندام تحتانی در طول روز و شب می‎شود و صرفا با تغییر رژیم غذایی نمی‎توان امید به بهبود آن داشت. به‎همین‎دلیل، متخصصان طب سنتی معتقد هستند که علاوه‎بر افزایش مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین E، کلسیم، منیزیم، آهن و اسید فولیک باید به‎صورت همزمان مصرف داروهای گیاهی و انجام تکنیک‎های موکسابسشن (Moxibustion)، طب سوزنی و ماساژدرمانی را نیز آغاز کرد.

داروهای گیاهی

برای درمان سندروم پای بی‎قرار در طب سنتی، داروهای گیاهی مانند موارد زیر می‎توانند گرمای قلب و کلیه‎ها را کاهش دهند و به‎مرور احساسات ناخوشایند ناشی از سندروم پای بی‎قرار را تسکین دهند:

• جینکوبیلوبا: مصرف روزانه دمنوش این گیاه می‎تواند شدت علائم آزاردهنده ناشی از سندروم پای بی‎قرار را کاهش دهد. زیرا گردش خون در اندام تحتانی را تسهیل می‎کند.
• شاه‎بلوط هندی: معمولا از این داروی گیاهی برای تسکین گرفتگی عضلات استفاده می‎شود. سعی کنید روزانه میزان اندکی از عصاره آن را مصرف کنید.

مطالعات نیز نشان داده‎اند که این گیاهان روی شل کردن عروق خونی، بهبود گردش خون دیستال و تنظیم و بهبود گردش خون در اندام‌ها موثر هستند.

تکنیک موکسابسشن

یک روش قدیمی در طب سنتی است که در آن از گیاه ماگورت یا موکسا برای تحریک نقاط بدن در طی طب سوزنی استفاده می‎شود. تحریک این نقاط در انرژی بخشیدن به بدن و تراز کردن ساختار آن موثر است و هم‎چنین می‎تواند با افزایش جریان خون باعث کاهش علائم سندروم پای بی‎قرار شود.

در واقع در حین طب سوزنی، فرد متخصص یک تکه از گیاه موکسا را در انتهای سوزن‎ها قرار می‎دهد. گاهی نیز از سوزاندن این گیاه روی پوست بدن برای درمان استفاده می‎کند.

طب سوزنی در درمان بی‎قراری پا در طب سنتی

یکی از موثرترین روش‎های درمان سندروم پای بی‎قرار در طب سنتی، طب سوزنی است. جالب است بدانید که مطالعات نیز به این مساله اذعان کرده‎اند.

ازآنجایی‎که درمان‌های طب سوزنی در بیماران مبتلا به آرتروز مؤثر بوده‌اند، اعتقاد بر این است که می‎تواند بخش‌هایی از مغز که در سندروم پای بی‎قرار درگیر هستند را نیز تحریک کند. علاوه بر این، درمان سندروم پای بی‎قرار با طب سوزنی باعث آزادسازی نوروپپتیدهای ضددرد برای تسکین درد نیز می‎شود.

جالب است بدانید که در حال حاضر از دو روش طب سوزنی یعنی طب سوزنی ناحیه چشم و طب سوزنی اعضای حرکتی بدن برای درمان سندروم پای بی‎قرار در طب سنتی استفاده می شود. معمولا زمان ماندگاری سوزن‎ها در هر جلسه چهل دقیقه است و در یک دوره بیست روز باید ده جلسه درمانی برای هر فرد برگزار شود.

یک مطالعه در سال ۲۰۱۵ روی ۳۸ فرد مبتلا به سندروم پای بی‎قرار که به مدت شش هفته تحت درمان با طب سوزنی قرار گرفتند، نشان داد که فعالیت غیرطبیعی پاهای آن‎ها تا حد زیادی کاهش می‏یابد.

ماساژدرمانی

ماساژدرمانی می‎تواند با رفع گرفتگی عضلات و بهبود خونرسانی به اندام تحتانی بدن، کمک زیادی به کاهش علائم سندروم پای بی‎قرار کند. به‎خصوص اگر از کیسه‎های آب گرم یا آب سرد بر روی عضلات استفاده شود.

در برخی از افراد استفاده از این کیسه‏ها باعث کاهش درد، ناراحتی، سوزن‎سوزن شدن و رفع سایر مشکلات مربوط به بی‎قراری پا می‏شود. مطمانا اگر ماساژدرمانی درست قبل از خواب انجام شود، بسیار موثر خواهد بود.

بهتر است بدانید که متخصصان طب سنتی ایرانی، علاوه‎بر راهکارهای ذکرشده روی حجامت و زالودرمانی پاها نیز تاکید دارند.

درمان سندروم پای بی‎قرار با روش‌‎های خانگی

علاوه‎بر مصرف مکمل‌ برای افزایش میزان ویتامین E، کلسیم، منیزیم، آهن و اسید فولیک بدن، می‎توانید روی اثرگذاری روش‎های خانگی زیر نیز برای بهبود علائم سندروم پای بی‎قرار حساب باز کنید:

• حداقل چند ساعت قبل از خواب از مصرف الکل، کافئین و نیکوتین خودداری کنید.
• لیست تمام داروهایی که مصرف می‎کنید (چه داروهای تجویزی و چه داروهای بدون نسخه) را به پزشک خود اطلاع دهید.
• هر روز ورزش کنید.
• در ابتدا و انتهای هر روز پاهای خود را دراز کنید.
• پاهای خود را مرتب ماساژ دهید.
• نزدیک به زمان خواب، از خوردن وعده غذایی سنگین خودداری کنید.
• برنامه خواب منظمی داشته باشید.
• سعی کنید استرس روزانه خود را مدیریت کنید.
• قبل از خواب پاهای خود را در آب گرم خیس کنید.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

در صورت مواجهه مداوم با علائمی مانند احساس سوزش، سوزن‎سوزن شدن، درد، خارش، گرفتگی عضلات ساق پاها (و گاهی ران‎ها، دست‎ها و بازوها) به‎خصوص در هنگام خواب شبانه، توصیه می‎کنیم حتما با دکتر سندروم پای بی‎قرار مشورت کنید. زیرا در صورت ابتلا به سندروم پای بی‎قرار و عدم کنترل آن، ممکن است زندگی خانوادگی و اجتماعی شما تحت تاثیر قرار بگیرد.

درصورتی‌که شرایط مراجعه حضوری را ندارید، پیشنهاد می‌کنیم از خدمات مشاوره آنلاین دکتر مغز و اعصاب پذیرش۲۴ استفاده کنید. مشکلات خود را مطرح کرده و از مشاوره آنلاین دکتر متخصص مغز و اعصاب و متخصصان طب سنتی برای درمان استفاده کنید.

پاسخ به سوالات متداول در زمینه درمان سندروم پای بی‎قرار در طب سنتی

در این بخش می‌توانید پاسخ تعدادی از ابهامات ذهنی خود را بیابید.

۱. درمان سندروم پای بی‎قرار در طب سنتی تا چه اندازه موثر است؟

اخیرا یک تحقیق معتبر نشان داد که طب سوزنی همراه با مصرف داروهای گیاهی نه تنها روشی بی‌خطر و مؤثر است بلکه می‎تواند برای درمان سندروم پای بی‎قرار به میزان ۹۵.۲۴ درصد موثر باشد.

۲. علت تاکید محققان بر درمان سندروم پای بی‎قرار با طب سوزنی چیست؟

زیرا این روش تداخلی با درمان‎های پزشکی رایج ندارد و می‎تواند به تسریع بهبود علائم کمک زیادی کند.

۳. برای درمان سندروم پای بی‎قرار باید به چه متخصصی مراجعه کرد؟

علاوه‎بر پزشک متخصص مغز و اعصاب، متخصصان طب سنتی نیز تجربه کافی برای ارائه راهکارهای درمانی مکمل را دارند.